Jaśminowa Saga "Czas grzechu. Gdańsk 1916 - 1939"/ Anna Sakowicz

 

    Są takie książki, dla których warto zarwać nockę, albo poranek poświęcić, by dokończyć ją czytać. Chociaż, patrząc z perspektywy czasu, nie ma na rynku, wielu książek, które by tak zawładnęły moim sercem, bym chciała poznać ich zakończenie. A zarazem, dozowałam ją sobie, bo przecież tomu drugiego nie mam... Uwielbiam (dobra kocham) literaturę faktu i powieści historyczne. Szczególnie te, które dotyczą okresu drugiej wojny światowej. Czasem, mam wrażenie, że nie wiele książek mnie już zaskakuje. Szczególnie że od dobrych x lat, zaczytuję się w tej literaturze. I całkiem niedawno (sobota) trafiła do mnie przesyłka. Która, skrywała książkę poruszającą tematykę wojenną. Na samą myśl o niej mam ciarki! I gdyby nie ta przesyłka, nie trafiłabym na nią, szczególnie że przestałam czytać nowości. Było to moje pierwsze (i nie ostatnie!), spotkanie z warsztatem literackim Anny Sakowicz. „Czas grzechu. Gdańsk 1916 - 1939” tom pierwszy, pochodzący z cyklu Jaśminowa Saga. Co prawda, drugi tom jest (zamówiłam) i trzeci na jesień.

    Dla niektórych ta książka to będzie spory grubasek. Ale grubasek, mający moc, nad którym warto się przychylić i czytać uważnie. Zatapiając się w szczegółach, które autorka dla nas wyciągnęła. Takie jak gwara, miejsca, które istniały (albo nadal istnieją), a także zniemczone nazwy ulic itp. Zostajemy wrzuceni w świat, pogrążony pierwszą wojną światową. Następnie mamy okres międzywojenny i druga wojna światowa, gdzie powoli powoli, wszystko postępowało w negatywną stronę. Gdzie wybuch biedy, drożyzna i strach o własne życie, były codziennością...

Jaśminowa Saga to epicka opowieść o kilku pokoleniach rodziny Jaśmińskich, rozgrywająca się na tle epokowych wydarzeń, w jednym miejscu, choć w trzech różnych rzeczywistościach: w Danzig w Wolnym Mieście Gdańsku i w Gdańsku.
Jest 1916 rok. Paweł, syn introligatora Antoniego i jego żony Elżbiety, ginie w wypadku pod kołami powozu. Katarzyna, Stasia, Julia i Piotr, rodzeństwo Pawła, sami muszą poradzić sobie z żałobą, bo rodzice coraz bardziej się od nich oddalają ojciec poświęca się pracy, a matka zatraca się w smutku. Antoni Jaśmiński pragnie dobrze wydać za mąż dorastające córki. Dla najstarszej znajduje syna niemieckiego antykwariusza. Czy nowoczesna i marząca o pracy w Gazecie Gdańskiej Katarzyna podda się woli ojca? I jaką cenę przyjdzie jej za to zapłacić? Co pocznie potulna Stasia, kiedy Antoni wskaże kandydata do jej ręki? Julia, której los poskąpił urody, boi się, że nigdy nie znajdzie męża. Piotr marzy o seminarium.
Burzliwe losy Jaśmińskich rozgrywają się w mieście o skomplikowanej historii, w którym początek ma druga wojna światowa i w którym nie zawsze dobrze jest być Polakiem; w czasach, gdy kobiety walczą o prawa wyborcze i kiedy Europą próbuje zawładnąć ideologia faszystowska. Dzieje Jaśmińskich to porywająca opowieść o marzeniach, rodzinnych tajemnicach, o miłości i śmierci, a także o niezwykłym mieście.

    Naszymi głównymi bohaterkami są trzy siostry Jaśmińskie. Najstarsza Kasia. Kobieta wiedząca co chce od życia. Czyli, by każda z kobiet mogła być jak Skłodowska. Mieć własne zdanie i mogła pracować. Bo jeżeli nie wiesz, w tamtym okresie był kult wiary bardzo, ale to bardzo mocny. I kobieta, musiała być posłuszna mężowi, rodzić dzieci i zajmować się domem. A Kasia, chciała żyć inaczej. Co prawda pyskata, charyzmatyczna, ale i piękna. Następna z sióstr, Stanisława, także piękna jak jej starsza siostra. Ale pragnąca, być przykładną żoną, uległa totalnie i bez własnego zdania. No i Julka, najbrzydsza z sióstr i najmłodsza. Dziewczyna, która kochała muzykę. Gdy ją tylko słyszała, zaraz tańczyła i wychodziło jej to mistrzowsko. Miały także, brata Pawła, ale ten wybrał drogę, by iść na księdza.

Każdej z dziewcząt, ojciec, musiał poszukać męża i ją ożenić, najlepiej jak się udało. Kasię, chciał ożenić z Niemcem. Nie wyszło to nikomu za dobre... Dlaczego? Otóż dziewczyna znika bez słowa, unikając zaaranżowanego ożenku. Pomaga jej w tym ktoś, ale to nie koniec tej historii, bo jest ona bardziej zawiła i skomplikowana. W międzyczasie Stasia poznaje przystojnego starszego od niej Żyda, przy którym czuje się dziwnie i nieswojo. A zarazem, zapiera jej dech w piersi. Dlaczego? Bo jej się podoba. Ale jest jak owoc zakazany. Jej drogi z Hirszem, będą przecinać się nie raz i nie dwa. Pierwszy raz to kiedy, spotka go na rynku, kiedy będzie sprzedawać swoje rękodzieło... A Julka? No cóż, szalone dziewczę. Ale i rozważne, do czasu. Będziemy oglądać wybuchy złości, zazdrości, namiętności i zarazem, jak konspiracja pomiędzy siostrami się rodziła. I tutaj udowodnione zostaje, że solidarność, pomiędzy kobietami istnieje. Wystarczy, że mają jedne wspólny cel.

    Ta książka ma duszę, klimat i nadaje inny rytm całości. Jak to rozumieć? Poprzez szczegółowe opisy, możemy poczuć się, jakbyśmy byli na chwilę w tej książce. I stali z boku, gdy rozgrywa się dana scena. Każde słowo warzone idealnie, przemyślane i przepiękna? To jakby napisać o niej zbyt mało. Ją trzeba przeczytać i poznać, tę historię. Która zawładnie i twoim sercem. A zarazem, jeżeli, interesujesz się okresem wojennym, będziesz bardzo, ale to bardzo zadowolona. Dla takich książek warto oddać i duszę. Co prawda, mamy tutaj całkiem inne miasto, niż te, które możemy aktualnie obejrzeć. Ale może, dzięki tej lekturze, spojrzysz na nie, całkiem innym okiem. I zastanowisz się, gdzie co się znajdowało... Ocena 10/10!